Candida auris: Rosnące zagrożenia i przyszłe implikacje

Candida auris jako globalne zagrożenie

Amerykańska agencja Centers for Disease Control and Prevention (CDC) uznała Candida auris za „globalne zagrożenie”, określając poziom zagrożenia jako pilny.¹ C. auris, patogen grzybiczy, stał się poważnym problemem zdrowotnym ze względu na jego potencjał do wywoływania zakażeń inwazyjnych i rosnącą oporność na leki przeciwgrzybicze. Po raz pierwszy odkryty w 2009 roku w Japonii² C. auris szybko zyskał uwagę jako potencjalna przyczyna poważnych, zagrażających życiu zakażeń krwiobiegu i epidemii w placówkach opieki zdrowotnej, takich jak szpitale i domy opieki.³

Znaczenie kliniczne C. auris

C. auris kolonizuje skórę i nos niektórych hospitalizowanych pacjentów, nie wywołując przy tym żadnej choroby.⁴ Kolonizacja przez C. auris może rozprzestrzeniać się w placówkach opieki zdrowotnej, ponieważ patogen przenoszony jest na powierzchnie, na których może przetrwać przez wiele dni lub tygodni.³ Kolonizacja u pacjenta może trwać miesiącami, a nawet w nieskończoność,⁵ zapewniając szerokie możliwości rozprzestrzeniania się.

C. auris jest grzybem szczególnie opornym na dekolonizację i środki dezynfekcyjne, o których wiadomo, że są skuteczne przeciwko innym gatunkom Candida.³ To sprawia, że kontrolowanie epidemii jest szczególnie trudne.

U 5–10% skolonizowanych osób obserwowano poważne choroby inwazyjne.⁶ Zakażenia te mają wysoki odsetek śmiertelności wśród podatnych pacjentów szpitali i domów opieki, wahający się od 30% do 72%.³

Wzrost liczby przypadków podczas pandemii COVID-19

C. auris został zidentyfikowany w Azji Południowej, Azji Wschodniej, Afryce, Ameryce Południowej i Iranie. Patogen rozprzestrzenił się na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy,³ przy czym wzrost liczby zachorowań zaobserwowano podczas pandemii COVID-19.⁷

C. auris zaczął się rozprzestrzeniać w USA w 2015 roku, a liczba zgłoszonych przypadków wzrosła o 318% w 2018 roku w porównaniu ze średnią z lat 2015–2017.¹ Spowodowało to, że agencje zdrowia publicznego, specjaliści ds. zapobiegania zakażeniom, badacze i dostawcy usług diagnostycznych zwrócili na to uwagę.

Jednym z najbardziej niepokojących aspektów C. auris jest jego wysoki poziom oporności na leki przeciwgrzybicze. Zgłaszano niepowodzenia leczenia niektórymi lekami przeciwgrzybiczymi, a także obserwowano ogólną oporność na wiele klas leków.^{1, 3}

W raporcie o zagrożeniach związanych z opornością na antybiotyki z 2019 roku agencja CDC zauważyła, że ich eksperci ds. grzybów nigdy nie otrzymali raportu opisującego zakażenie grzybem Candida opornym na wszystkie leki przeciwgrzybicze, a tym bardziej grzybem Candida, który łatwo rozprzestrzenia się między pacjentami.¹

W odpowiedzi na globalne zagrożenie agencja CDC podniosła alarm w USA i uznała C. auris za jedno z 5 pilnych zagrożeń dla społeczeństwa związanych ze środkami przeciwdrobnoustrojowymi.¹

Zatwierdzenie rezafunginy przez amerykańską agencję Food and Drug Administration w 2023 roku zapewnia obiecującą nową opcję leczenia zakażeń C. auris,⁸ jednak aby opanować to zagrożenie, kluczowe znaczenie ma szybkie i dokładne wykrycie grzyba.

Wykrywanie i identyfikacja w laboratorium

Badania przesiewowe pacjentów w kierunku C. auris są kluczowym środkiem zapobiegawczym przed epidemiami w placówkach opieki zdrowotnej. Jednak dokładne wykrywanie i identyfikacja C. auris może być wyzwaniem.

Systemy identyfikacji fenotypowej mogą być niedokładne, co może prowadzić do błędnej identyfikacji C. auris.⁹  Hodowla grzyba wymaga szczególnych warunków bezpieczeństwa biologicznego i trwa wiele dni.

Agencja CDC zaleca stosowanie spektrometrii mas i metod molekularnych, takich jak sekwencjonowanie i PCR, w celu dokładnego wykrywania i identyfikacji C. auris. W celu identyfikacji izolaty można również wysyłać do laboratoriów systemu zdrowia publicznego i laboratoriów referencyjnych. Choć mechanizmy te zapewnią dokładne wyniki, placówki mogą nie mieć dostępu do takich technologii, jak spektrometria mas i sekwencjonowanie. Czas potrzebny na wysłanie próbek do badań może również powodować opóźnienia w krytycznym okresie wykrywania kolonizacji i zapobiegania rozprzestrzenianiu się patogenu.

Wpływ wewnętrznych badań przesiewowych PCR

Wdrożenie wewnętrznych testów PCR w celu wykrycia C. auris przyniosło pozytywne wyniki. Umożliwia wcześniejszą identyfikację pacjentów z kolonizacją i potencjalne oszczędności kosztów związanych z izolacją i testowaniem.¹¹ Takie podejście może być skuteczniejsze niż wysyłanie próbek do badań, a jednocześnie zapewniać wiarygodne wyniki.

Droga w przyszłość

W obliczu stale rosnącej liczby przypadków zakażenia C. auris i coraz powszechniejszego występowania oporności na leki przeciwdrobnoustrojowe szybsze i dokładniejsze rozwiązania testowe staną się kluczowymi narzędziami wczesnego wykrywania przypadków i zapobiegania epidemiom.

Istnieją komercyjne testy oparte na metodzie PCR, które wykrywają C. auris.⁹ Jednak obecnie stosowane testy są projektowane tak, aby mogły być wykonywane przez przeszkolonych specjalistów w warunkach laboratoryjnych.

Tego typu testy mogą nie być łatwo dostępne w miejscach takich jak domy opieki, w których przebywają pacjenci najbardziej podatni na ciężkie zakażenia C. auris.

Prototypowy szybki test na żądanie do badań nadzorczych w kierunku C. auris został zaprojektowany w celu zapewnienia dokładnych wyników w czasie krótszym niż godzina w miejscach świadczenia opieki nad pacjentem.¹⁰

Test prototypowy jest przeznaczony do użycia w systemie GeneXpert® firmy Cepheid, który umożliwia wykonywanie testów w warunkach laboratoryjnych i w miejscu świadczenia opieki. Taki test mógłby umożliwić wczesne wykrycie choroby i interwencję w placówkach opieki zdrowotnej, co potencjalnie poprawiłoby wyniki kliniczne, finansowe i operacyjne.

C. auris stanowi poważne wyzwanie dla systemów opieki zdrowotnej na całym świecie ze względu na możliwość wywoływania zakażeń inwazyjnych, wysoką śmiertelność i oporność na leki przeciwgrzybicze. Aby stawić czoła temu nowemu zagrożeniu, kluczowe znaczenie ma czujność, edukacja personelu, aktualizowanie wytycznych, ciągły rozwój leków i metod dezynfekcji oraz innowacyjne rozwiązania testowe.